Donald Lukele
Mheshimiwa Waziri wa Fedha, Dkt. Mwigulu Nchemba, amepewa miezi minne hadi Septemba kuhakikisha Hazina inaanzisha mfumo ulio wazi wa udhibiti wa viwango vya riba kati ya watoaji wa mikopo au wakopeshaji huru.
Spika wa Bunge la Taifa, Dkt. Tulia Ackson, alitoa agizo hili jana huku Wabunge wakidai udhibiti wa wakopeshaji wasio na udhibiti wanachaji viwango vya riba vilivyo juu sana ikilinganishwa na viwango vya kawaida vilivyounganishwa na viwango vya benki kuu.
Soma Zaidi:Dkt. Nchemba Aongoza Mkutano Wa Benki Ya Dunia Kanda Ya Afrika
Akitoa maoni kama ya Wabunge, alisema wakopeshaji kama hao wanakithiri katika mitaa ya jiji, wakitoa mikopo kwa watu kwa viwango vya riba visivyo na udhibiti na muda mfupi wa kulipa mikopo ikilinganishwa na sheria na kanuni za benki kuu.
Felister Njau (Viti Maalum – Upinzani) alikuwa ameleta suala hilo mapema, akidai mjadala wa dharura kuhusu jambo hilo, akifafanua kuwa ‘mawakala wa mikopo’ wanawavuta watu katika umaskini kwa sababu ya idadi kubwa ya watu ambao mali zao huchukuliwa baada ya kushindwa kulipa mikopo isiyodhibitiwa.
Spika alisema kwamba watoaji wa mikopo wana leseni kwa kazi hiyo lakini wanatoza viwango vya riba ambavyo havina marejeleo ya kisheria. “Wao hujiamulia wanataka kulipwa kiasi gani bila kudhibitiwa,” alisema.
Aidha, alihoji ushirikiano ambao ‘mawakala wa mikopo’ wanashikilia na watoa huduma wa pesa za simu za mkononi, huku Waziri akisema katika majibu yake ya awali kuwa wizara inachukua suala hilo kwa maamuzi zaidi ya udhibiti.
“Tunatambua kwamba watu wanateswa kupitia mikopo isiyodhibitiwa. Tutakuja na suluhisho,” alisema, bila kutoa maelezo ya wazi ya jinsi inavyoweza kufanyika, isipokuwa kuthibitisha upana zaidi wa mikopo ya nje ya benki.
Alisema utoaji wa mikopo unasimamiwa na taasisi za kifedha kulingana na Sheria ya Benki na Taasisi za Fedha ya 2006 na Sheria ya Fedha ya Microfinance ya 2018, ambazo kanuni zake zilitolewa kupitia tangazo tarehe 13 Septemba 2019, linaloitwa ‘Leseni ya kufanya biashara ya microfinance,’ iliyotolewa chini ya Kifungu cha 21 cha Sheria ya Microfinance ya 2018.
“Katika miaka ya hivi karibuni, kumekuwa na watu ambao wanajenga mifumo ya mikopo isiyodhibitiwa kwa kutoa mikopo kwa watu. Watu wenye uwezo wamekuwa wakiwakopesha watu pesa kwa masharti yasiyofaa,” alisisitiza.
Sheria ya Microfinance inatoa kwa utoaji wa mikopo kwa malipo kwa mwezi kwa kiwango cha riba ambacho hakizidi asilimia 3.5, alisema, akifafanua kuwa malipo yanafanyika kila mwezi, baada ya miezi mitatu, miezi sita, mwaka mmoja au miezi 18. “Jambo hili linahitaji kufanyiwa marejeo,” alisema.
Mbunge huyo ameikosoa idadi ya waendeshaji wa uhamishaji wa pesa za mkononi kwa kushirikiana na wakopeshaji kama hao katika kukuza na kutoa mikopo ambayo mwishowe huwapeleka wakopaji kwenye matatizo, mali zao zikichukuliwa.
“Mikopo kama hiyo inatolewa kwa kiwango cha riba kinachozidi asilimia 80. Kiasi kikubwa cha mikopo inahitaji kulipwa kila wiki na baadhi yao hulipwa kila siku. Watu wanapoteza mali zao kulipa mikopo,” mbunge wa upinzani alisema kwa nguvu.
Great line up. We will be linking to this great article on our site. Keep up the good writing.